Муркаш районӗнче ҫӗнӗ йышши котельнӑйсем хута ярса укҫа перекетлесшӗн. Энергие перекетлессипе те вӗсем, хӑйсем ӗнентернӗ тӑрӑх, республикӑра малта пыраҫҫӗ.
Кӑҫал муркашсем Ҫатракассинчи вӑтам шкулта ҫӗнӗ котельнӑй туса лартасшӑн. Ку ыйтупа район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Ростислав Тимофеев вӑл шкулта райадминистрацин вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗпе Зоя Дипломатовӑпа пулса ҫывӑх вӑхӑтра туса ирттермелли плансене сӳтсе явнӑ. Чи кирли — ӑшӑтмалли тапхӑр пуҫланиччен котельнӑя туса пӗтерсе ӗҫлеттерсе ярасси. Котельнӑй валли район бюджетӗнчен 2,2 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.
Вырӑнтисем пӗлтернӗ тӑрӑх, юлашки 4 ҫулта муниципалитетра 6 блокпа модульлӗ котельнӑй хута янӑ. Халӗ те вӗсем Ҫатракассинчипех ҫырлахасшӑн мар — тата тепӗр пилӗк шкулпа икӗ ача пахчинче хута ярасшӑн. Ҫӗнӗ йышши котельнӑйсем энергие 30–40 процент перекетлеме пулӑшать тесе калаҫҫӗ.
Паян, пушӑн 22-мӗшӗнче, Муркаш юханшывӗнче урапа путнӑ. Унта виҫӗ ҫамрӑк ҫын пулнӑ. Пӗри ҫеҫ ҫӑлӑнма пултарнӑ.
Ку 11 сехет те 45 минутра пулнӑ. 24–26 ҫулсенчи ҫамрӑксем, Муркаш районӗнчи Атапай тата Ҫеменкасси ялӗсенче пурӑнакансем, пӑр тӑрӑх 2 ҫухрӑм кайнӑ. Пӑр катӑлсан урапа кутӑн ӳкнӗ.
Хыҫалти ларкӑчри каччӑ багажник урлӑ тухнӑ. Иккӗшӗ вара ҫӑлӑнайман. Вӗсем, малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, шывпа чыхӑнса вилнӗ.
Малтанлӑха каланӑ тӑрӑх, вӗсем ӳсӗрле пулӑ тытма кайнӑ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Ӗнер Муркаш районӗнчи Йӳҫкасси ялӗнчи ваттисемпе инвалидсен интернат-ҫуртӗнче пушар тухнине эпир маларах пӗлтерсе ӗлкӗртӗмӗр-ха. Аса илтеретпӗр, инкек халсӑрсем пурӑнакан ҫав ҫуртӑн иккӗмӗш хутӗнче, ҫывӑрмалли корпусри пӳлӗмсенчен пӗринче, сиксе тухнӑ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, пушар сӑлтавӗ — унта пурӑнакансенчен пӗри вырӑн ҫинче пирус туртни. Пушарта икӗ ҫын пиҫсе кайнӑ, вӗсене Республикӑри клиника пульницин пиҫсе кайнисен уйрӑмне илсе кайнӑ.
Пушар хыҫҫӑн шыв кирлӗ мар теҫҫӗ те, республикӑн Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви хӑйне пӑхӑнакан пур учрежденире те пушар хӑрушсӑрлӑхӗпе планпа пӑхман инструктаж ирттерме йышӑннӑ. Ку ӗҫе пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йӗркелеме хушнӑ.
Ӗнер Муркаш районӗнчи Йӳҫкассинчи ваттисемпе инвалидсен интернат-ҫуртӗнче пушар тухнӑ.
Интернат-ҫуртри инкек пирки Муркашри пушар чаҫне хыпар 11 сехетре ҫитнӗ. Ун пирки «Альтоника» текен программӑпа аппарат комплексӗ автоматла майпа систернӗ. Ҫулӑма сӳнтерме тесе республикӑри икӗ пушар хуралӗн тата ведомствӑлла мар виҫе пушар хуралӗн вӑйне ура ҫине тӑратнӑ.
Ятарлӑ службӑсем сисчевленнӗ вӑхӑтра вырӑнтисем те алӑ усса ларман: ҫулӑма сӳнтерессипе ҫине тӑнӑ. Интернат-ҫуртра пурӑнакан 49 ҫынна илсе тухнӑ. Ҫывӑрмалли корпусри пӳлӗмсенчен пӗринче, 2-мӗш хутра, алхасакан ҫулӑма айккинелле ярас мар тесе те вырӑнтисем хытах ҫине тӑнӑ.
Пушарта икӗ ҫын пиҫсе кайнӑ, вӗсене пульницӑна ӑсатнӑ. Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви вӗсенчен пӗрин тӑрӑмӗ самай йывӑр тесе пӗлтернӗ, теприн аптӑрасах каймасть-мӗн.
Пушар сӑлтавӗ интернат-ҫуртра пурӑнакансенчен пӗри вырӑн ҫинче пирус туртни тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Шупашкарта пахча ҫимӗҫе, аш-какая, сӗте йӳнӗ хакпа сутма ял хуҫалӑх продукцийӗн ярмӑркки ӗҫлеме пуҫланине, унта район хутшӑнассине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, унта шӑматкунсерен ҫитме пулать.
Ярмӑрккӑ ӗҫлеме пуҫланӑ пӗрремӗш шӑматкунхине, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнчисем килсе ҫитнине те эпир ҫырнӑччӗ.
Ярмӑрккӑна пуҫтарӑннисем аш-какайпа, пылпа, пахчаҫимӗҫпе, кӗрпепе, ҫӑмартапа тата ыттипе суту-илӳ тунӑ. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви хаксем лавккарисенчен йӳнӗрех пулнине ӗнентерет. Ҫӗрулмине, акӑ, килограммне 10 тенкӗпе сутнӑ.
Ярмӑркка ака уйӑхӗн 2-мӗшӗчченех кашни шӑматкунсерен ирхи тӑххӑртан тытӑнса кӑнтӑрла иртни виҫҫӗччен ӗҫлӗ.
Иртнӗ шӑматкун Шупашкар районӗнчисем сутма тухнӑ, 19-мӗшӗнче етӗрнесем килӗҫ, 26-мӗшӗнче — каҫалсем, акан 2-мӗшӗнче — муркашсем.
Ҫак кунсенче Новосибирск хулинче биатлон енӗпе Раҫҫей Кубокӗ VII тапхӑрӗ пырать. Вӑл пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пуҫланнӑ, паян вӗҫленмелле. Ҫӗршыв шайӗнчи ӑмӑртӑва Чӑваш Енри тӑватӑ спортсмен хутшӑнать. Стартӑн пӗрремӗш кунӗнче спринтерсен ӑмӑртӑвӗнче Муркаш тӑрӑхӗнчен тухнӑ, Спортӑн хӗллехи енӗсен республикӑри центрӗнче хӑйӗн ӑсталӑхне туптакан Вячеслав Акимов ҫӗнтернӗ. 10 километра вӑл 24 минут та 54 ҫеккунтра ҫӗннӗ. Красноярск тӑрӑхӗнчи кӗмӗл призертан Сергей Корастылевран вӑл 11 ҫеккунт иртнӗ.
Спринта ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчен пурӗ 70-е яхӑн спортсмен хутшӑннӑ. Чӑваш Енрен пурӗ тӑваттӑн тупӑшнӑ. Ҫавсенчен Павел Магазеев пиллӗкмӗш вырӑна тухнӑ, Павел Охотников финиша 25-мӗш ҫитнӗ, Евгений Петров — 29-мӗш.
Нумаях пулмасть Муркаш районӗнчи Москакасси культура ҫуртӗнче ялти культура вучахне виҫӗ теҫетке ҫул ертсе пыракан Галина Голубевӑна халалланӑ пултарулӑх каҫӗ иртнӗ. Уява Г. Голубева «Шӑпчӑксем юрлатчӗҫ юрӑ» юрӑпа пуҫланӑ.
1983 ҫулта Москакасси ял тӑрӑхне куҫса килнӗ ҫамрӑк хӗрарӑм, юрра-ташша пит юратаканскер, культура ҫуртне «Шуҫӑм» юрӑпа ташӑ ушкӑнне ҫул тытать. Тепӗр виҫӗ ҫултан ӑна вырӑнти культура вучахне ертсе пыма шанаҫҫӗ. Тепӗр тӑватӑ ҫултан вӑл Ҫӗрпӳри культура училищине вӗренме кӗрет, каярах аслӑ пӗлӳ те илет.
Ҫав вӑхӑтра «Шуҫӑм» ушкӑн вӑй илсех пынӑ, халӑх ятне те тивӗҫет.
Галина Георгиевна общество ӗҫне те пурнӑҫлать: 20 ҫула яхӑн Москакасси ял тӑрӑхӗнчи хӗрарӑмсен канашӗн ертӳҫи пулса тӑрӑшать. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ята та тивӗҫнӗ.
Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Ярапайкасси культура ҫуртӗнче вырӑнти хор коолективӗн 35 ҫул хушши ертӳҫӗ пулнӑ, вырӑнти шкулта 41 ҫул ӗҫленӗ, 1976 ҫулта Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ятне илнӗ Александр Кузьмич Константинов 100 ҫулне уявларӗҫ.
Чи малтан куракансене Константинов ҫинчен хӑтлав (презентаци) кӑтартрӗҫ, кайран вара Шурча, Акуча тӑрӑхӗнчи коллективсем хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарчӗҫ, Александр Константинов ҫинчен аса илчӗҫ.
Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ умӗн ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев профессире ӑнӑҫу тунӑ хӗрарӑмсене саламланӑ. Михаил Васильевич этемлӗхӗн черчен пайне ырлӑх-сывлӑх, ӑнӑҫу сунса наградӑсем панӑ.
Наградӑна тивӗҫнисен йышӗнче культура, экономика, медицина, вӗренӳ тата ытти тытӑмра тӑрӑшакансем пулнӑ. Михаил Игнатьев хӗрарӑмсем ӑнӑҫлӑ ӗҫленӗрен те пирӗн республика малалла аталаннине палӑртнӑ.
Патшалӑх наградисене тивӗҫнисен йышӗнче Республикӑри клиника пульницин ревматологи уйрӑмӗн заведующийӗ пулнӑ. Ҫавӑн пекех Муркаш районӗнчи Суворов ячӗллӗ ял хуҫалӑх производство кооперативӗн агрономӗ Галина Албутова, Шупашкарти 50-мӗш шкулта кӗҫӗн классене вӗрентекен Валентина Героева, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн аристки Наталия Иванова, Шупашкарти 24-мӗш шкул директорӗ Луиза Иванова наградӑллӑ пулнӑ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Муркаш районӗнче пулнӑ. Ҫак кунсенче республикӑри район-хулара иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетекен канашлусем пӗрин хыҫҫӑн тепри иртни пирки эпир пӗлтернӗччӗ-ха.
Муркаш районӗнче пулнӑ май Михаил Игнатьев муниципалитетӑн Ҫамрӑксен парламенчӗн пайташӗсемпе курнӑҫнӑ. Элтепер ҫамрӑксем пуласлӑх ҫул-йӗрне тарӑн витӗм кӳнине палӑртнӑ тесе хыпарлать республика ертӳҫин пресс-служби.
Ҫамрӑксен парламенчӗн ертӳҫи Оксана Кирпичникова пӗрлешӳ районти Депутачӗсен пухӑвӗ ҫумӗнче пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче йӗркеленсе кайнине, палӑртнӑ тытӑмра 21 ҫын вӑй хунине пӗлтернӗ.
Пӗрлешӗвӗн тӗп тӗллевӗ шутӗнче ҫамрӑксене общество пурнӑҫӗпе политика лару-тӑрӑвне хутшӑнтарассине, патриотизм туйӑмне аталантарассине, пуҫаруллӑ ҫамрӑксене аталанма тӗрлӗ майсем тупса парассине, патшалӑх пулӑшӑвӗпе ҫамрӑксене туллин усӑ курма вӗрентесси палӑртаҫҫӗ. Сӑнавҫӑсем вара кун пек пӗрлешӳсене суйлав ҫывхарнипе, суйлавра ҫамрӑксем епле сасӑланинчен самай килнӗрен тӳре-шара вӗсемпе ытларах ҫыхӑну тытма тӑрӑшнипе сӑлтавлаҫҫӗ.
+14.3 °C